Perşembe , Nisan 24 2025

KAYA, “ALINMAYAN TEDBİRLER, YENİ BİR FELAKETİN HABERCİSİDİR”

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Muğla İnşaat Mühendisleri Odası Fethiye Temsilciliği, Marmara depreminin 25. yıldönümü nedeniyle bir basın açıklaması yaptı.

Muğla İnşaat Mühendisleri Odası Fethiye Temsilcisi Hüseyin Kaya açıklamasında şu ifadelere yer verdi;

“Tarihimizin en büyük afetlerinden biri olan Büyük Marmara Depreminin üzerinden çeyrek asır geçti. Gölcük merkezli 7,4 büyüklüğündeki deprem başta Marmara bölgesi olmak üzere tüm Türkiye`yi derinden etkilemiştir. Yalnızca can ve mal kayıpları itibariyle değil meydana geldiği bölgenin, sanayinin ve nüfusun yoğunlaştığı bir coğrafya olması dolayısıyla depremin ekonomik ve siyasal sonuçları da ağır olmuştur.

Tüm ülkeyi sarsan bu afetin ardından depremlere yönelik konular kamuoyunda yoğun bir şekilde tartışılmış, depremlere yaklaşımın yalnızca afet sonrası müdahale ve yara sarma faaliyetleriyle sınırlı tutulamayacağı, depremlere hazırlık çalışmalarının enine boyuna değerlendirilerek kalıcı çözümler üretilmesi gerektiği konusunda bir konsensus oluşmuştur. Nitekim devam eden süreçte birçok kamu kurum ve kuruluşu, üniversiteler ve meslek odalarınca depreme yönelik hazırlık, güvenli ve sağlıklı kentleşme konularında bilimsel-teknik çalışmalar yapılmış, raporlar hazırlanmış, eylem planları oluşturulmuştur. Gelgelelim afete hazırlık konusunda yürütülen tartışmalar zamanla gündemden çıkmış, yapılan onca bilimsel-teknik çalışma ise kurumların tozlu raflarında unutulmaya terk edilmiştir.

Oysa başta Odamız deprem gerçeğinin unutulmaması, gerekli tedbirlerin alınması için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini ısrarla hatırlatmaya, kamuoyunda farkındalık oluşturmaya çalışmış, yetkili kurumları ise harekete geçmeye çağırmıştır.

Büyük Marmara Depreminin 25. yılında her yıl olduğu gibi bir kez daha uyarmaya devam ediyoruz. Peki bizler, 17 Ağustos 1999’dan bu yana yapılması gerekenleri defalarca seslendirirken, yetkili makamlarda bulunanlar, yerel ve merkezi yöneticiler ne yaptı? Bu sorunun cevabını görmek için bu 25 yılda yaşanan diğer depremlerin yıkıcı sonuçlarına bakmak yeterli olacaktır. 1 Mayıs 2003 Bingöl Depremi, 23 Ekim-9 Kasım 2011 Van Depremleri, 24 Ocak 2020 Elazığ Sivrice Depremi, 30 Ekim 2020 İzmir Depreminde binlerce kişi hayatını kaybetti, binlerce yapı yerle bir olurken kentlerin altyapıları çöktü, haftalar, hatta aylarca deprem bölgelerinde yaşam normale dönemedi.

Görüldüğü gibi, bizler her 17 Ağustos’ta ülkemizin yapı stoku, yapı üretim ve denetim süreci başta olmak üzere depreme hazırlık konusundaki uyarılarımızı ne kadar vurgulasak da alınmayan tedbirler, görmezden gelinen deprem gerçeği sonucu can ve mal kayıpları yaşanmaya devam etmiştir. Orta ölçekli sayılabilecek depremlerde bile can kayıplarının ve bina hasarlarının bu kadar büyük olması adeta 6 Şubat Depremleri öncesi bir uyarı niteliği taşımıştır. Ancak ne yazık ki bu uyarıların da dikkate alınmaması, afet yönetiminin siyasi şova dönüştürülmesi, deprem gerçeği bahane edilerek kentsel dönüşüm uygulamalarının kentlerin değerli arsalarında rantsal dönüşüme alet edilmesinin en acı sonucu 6 Şubat 2023 Depremlerinde görülmüştür.

YAPI STOKUMUZ ALARM VERİYOR

Depremlere hazırlık çalışmalarının başında yapı stokunun iyileştirilmesi gelmektedir. Oysa ülkemizde yapı stokunun durumu tam anlamıyla belirsizlik içindedir. Öyle ki Türkiye’de yapı stokunun sayısı, bunların ne kadarının riskli olduğu bile tam anlamıyla bilinmemektedir.

TBMM`nin İzmir Depremi sonrası kurduğu Araştırma Komisyonun Temmuz 2021 tarihli raporuna göre Türkiye`de 10 milyon civarında olan yapı stokunun 6-7 milyon civarında olan kısmı riskli yapı statüsündedir. Yine TBMM’nin Kahramanmaraş Depremleri sonrası kurduğu Araştırma Komisyonunun 6 Şubat Depremlerine ilişkin hazırladığı Mayıs 2023 tarihli raporuna göre son 11 yıl içerisinde ülke genelinde 238 bin civarında riskli yapının “Kentsel Dönüşüm” uygulanarak yenilenmesi sağlanmıştır. Telaffuz edilen riskli yapı tahminlerinin yanında, 238 bin oldukça yetersiz kalmıştır.

İstanbul ili geneli için de benzer belirsizlik söz konusudur. İstanbul’da 6 milyon civarında konutun yaklaşık 600 binin çok riskli olduğu ifade edilmektedir. Bakanlığın açıklamalarına göre 2012 yılından bu yana İstanbul’da yaklaşık 800 bin bağımsız bölümün dönüşümü tamamlanmıştır. İstanbul’da acil dönüşmesi gereken 600 bin bağımsız bölüm başta olmak üzere toplamda 1,5 milyon konutun 5 yıl içerisinde dönüştürüleceği Bakanlığın açıklamalarında vadedilmektedir. 12 yılda 800 bin konut dönüştürülmüşken 5 yılda 1,5 milyon konutun nasıl dönüştürüleceği merak konusudur.

Deprem Konutlarında Hedefin Yalnızca Yüzde 12’si Tamamlandı

İktidarın yaptığı açıklamalarda ifade ettiği sayısal verilerin büyük oranda halkı yanıltmaya yönelik olduğu görülmektedir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 31 Mart 2023’te yaptığı açıklamada 319 bini 1 yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konutun depremzedelere teslim edileceğini duyurmuştur. Oysa Temmuz 2024 itibariyle TOKİ’nin verilerine göre 11 ilde projesi yüzde 90’ın üzerinde tamamlanmış olan konut sayısı yalnızca 38.229’dur. Yani bir yılda tamamlanacağı iddia edilen 319 bin konutun ancak yüzde 12’si tamamlanma aşamasına gelmiştir.

Son 20 yılda 700 bin civarında konut inşa eden TOKİ’nin bu kadar kısa sürede söz verilen bu hedefe nasıl ulaşabileceği ise tam bir muammadır.

6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen ve 11 ili etkileyen büyük depremin yarattığı konut üretimi ihtiyacının yanı sıra, Meclis Raporunda ifade edildiği üzere ülke genelinde 6-7 milyon riskli yapının dönüştürülmesi gerekmektedir. Mevcut yapı stokunun durumunun iyileştirilmesi için Büyük Marmara Depreminden bu yana geçen 25 yıl adeta boşuna harcanmıştır. Yapılarımızın büyük çoğunluğu olası bir büyük depremde yıkılmayı beklemektedir.

İl Projesi yüzde 90’ın üzerinde tamamlanan konut sayısı

Adana: 2196

Adıyaman: 1769

Diyarbakır: 3221

Elazığ: 2374

Gaziantep: 10082

Hatay: 3340

Kahramanmaraş: 7549

Kilis: 756

Malatya : 5351

Osmaniye: 694

Şanlıurfa: 897

*Kaynak: TOKİ

YAPI ÜRETİM SÜRECİ DÜZENLENMELİDİR

Afetlerde oluşan yapı hasarlarının önemli bir kısmı yapı üretim sürecindeki hatalardan kaynaklanmaktadır. Güvenli yapı üretim sürecinin olmazsa olmazı ise şantiye şefliği görevinin eksiksiz olarak yerine getirilmesidir.

Halkın can ve mal güvenliğini yakından ilgilendiren yapı üretim sürecinin anahtar pozisyonunda olan şantiye şefinin, taşıdığı sorumluluk ve şantiye alanında yüklendiği görevin kapsamı dikkate alındığında şantiyeden hiç ayrılmaması gerekirken, mevzuatın izin verdiği haliyle 4 ayrı işin şantiye şefliğini yapma şansı yoktur. Üstelik ilgili mevzuata göre, yapım işinin tek ruhsata bağlı veya toplu yapı niteliğinde olması halinde yapı inşaat alanı sınırı uygulanmamaktadır. Bir deprem coğrafyası olan ülkemizde şantiye şefliği, 1500 m² üstü bütün işlerde tam zamanlı olarak yapılmalıdır.

Açıkça ifade etmek gerekirse Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı güvenli yapılaşma ve halk sağlığının korunması amacıyla değil, daha fazla rant ve kâr elde etmek isteyen müteahhit şirketlerinin arzularına göre hareket etmiş, mühendislik hizmetlerini yasal prosedürü tamamlamak amacıyla yalnızca bir imzaya indirgemiştir.

YAPI DENETİMİ SİSTEMİ DEĞİŞMELİDİR

6 Şubat 2023 depremlerinin ardından kamuoyunda en çok tartışılan konulardan biri de yapı denetimi süreçlerine ilişkin endişeler olmuştur. Nitekim bu endişe hiç de yersiz değildir.

2001 yılında çıkarılan 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunla denetim hizmetinin kamusal niteliği yok sayılarak denetim hizmeti ticarileştirilmiştir. Öyle ki 2019 yılına kadar müteahhitlerin kendi denetim şirketlerini belirlediği bir sistem yürürlükte olmuş ve 18 yıl boyunca müteahhitler kendi yaptıkları yapıların denetimini kendi seçtikleri ve ücretini ödedikleri denetçilerle yürütmüştür.

Yapı denetim sisteminde yapılan düzenlemelerle; 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle yapı denetiminde “e-dağıtım” sistemine geçilerek, hangi yapıda, hangi yapı denetim kuruluşunun görev alacağının elektronik ortamda bakanlık tarafından belirleneceği bir değişiklik yapılmıştır. Bu değişiklikle, yapı denetim kuruluşunun müteahhit ile olan ilişkisinin kesilmesi doğrultusunda kısmen olumlu bir gelişme sağlamıştır. Ne var ki denetimin bağımsızlaştırılarak yapı kalitesinin artırılmasını amaçlayan düzenleme yeni sorunları da beraberinde getirmiştir. Özellikle bu düzenlemeden sonra şantiye sahalarında yapı denetimi görevini icra eden mühendislere yönelik şiddet olayları artmış, sözlü ve fiziki şiddet olayları tırmanışa geçmiştir.

Meslektaşlarımızın görevlerini doğru ve sağlıklı bir şekilde yerine getirmesinin engellenmesi ve şantiyelerde şiddete uğramasına karşı önlem alınması gerekmektedir. Meslektaşlarımızın şantiye sahalarında verdiği hizmet kamusal niteliktedir. Şantiyelerde denetim ve yönetim görevini yürüten meslektaşlarımız kamu görevlisi niteliğinde sayılmalı, can güvenliklerinin sağlanması da bizzat kamu gücünün sorumluluğunda olmalıdır.

YETKİN MÜHENDİSLİK VE BELGELENDİRME

İnşaat Mühendisliği içinde birçok alt disiplini barındıran, lisans eğitimi sonrasında da meslek içi eğitim ve uygulama tecrübesi gerektiren bir meslek alanıdır. Oysa bugün 4 yıllık mühendislik lisans programını tamamlayan bir mühendis neredeyse sınırsız imza yetkisiyle sektörde faaliyet yürütebilmektedir.

İnşaat mühendisliğinin ilgi alanına giren konularda halkın can ve mal güvenliğinin korunması, yapı üretim süreçlerinin denetlenebilmesi, ülke kaynakların etkin ve verimli kullanılabilmesi amacıyla, dünyada çeşitli biçimlerde örnekleri bulunan “Yetkin Mühendislik” sisteminin hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Bunun uygulanmasını sağlayabilecek kurum ise tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de 6235 sayılı kanun ile görevlendirilmiş ve yetkilendirilmiş meslek kuruluşlarıdır. İnşaat mühendisliği meslek uygulamaları ve inşaat mühendislerinin yetkinlik/yeterlilik belgelendirmesinin İnşaat Mühendisleri Odasının yetkisi dışında gerçekleşmesi hukuken ve mantıken yanlıştır.

Sonuç olarak;

Marmara Depreminin üzerinden geçen 25 yılda alınmayan tedbirlerin bedelini son olarak yaşadığımız 6 Şubat Depremlerinde acı bir şekilde ödedik. Aradan geçen bunca zamandan sonra 6 Şubat Depremlerinin hemen ardından benzer konular tekrar tartışıldı, kentlerimizin afetlere karşı hazırlıksızlığı tüm çevrelerce açık bir şekilde görüldü. Toplumun beklenen afetlere karşı endişeleri, yerel ve merkezi yöneticilerden beklentileri özellikle son yerel seçimlerde açık bir şekilde görüldü. Siyasi partilerin yerel seçim sürecinde yürüttükleri kampanyalarda afetlere karşı hazırlık önemli bir yer tutarken, bugüne kadar alınmamış tedbirlerin 6 Şubat Depremlerinde ortaya çıkardığı yıkım, seçim sonuçlarını etkileyen başlıca konulardan biri oldu. Ancak ne yazık ki bu son felaket de şimdiden gündemden çıkmış görünmektedir. Oysa önlem almak için kaybedilecek tek bir günümüz bile yoktur.

Depremin 25. yılında hayatını kaybeden yurttaşlarımızı bir kez daha saygıyla anıyor, Odamızın yapı stokunun tespiti, yapı üretimi, denetimi, kentsel dönüşüm ve mühendislik hizmetlerinin belgelendirilmesi konuları başta olmak üzere bugüne kadar yaptığı açıklamalarda, kurumlara ilettiği raporlarda ifade edilen çözüm önerilerinin bir an önce hayata geçirilmesi ve meslek odalarının bu sürece dahil edilmesi gerektiğini önemle vurguluyoruz.”

 

 

About egegazetesi

Check Also

DEĞERLENDİRME TOPLANTISI FETHİYE’DE YAPILDI

Orman Yangınlarıyla Mücadele Kapsamında Kurumsal Kapasitenin Arttırılması ve Politikaların Güçlendirilmesi Eğitimi programı Fethiye’de yapıldı. Orman …

Deneme bonusu veren siteler bahis siteleri sektörüne bakıldığında çok popüler olan sitelerdir. Genel olarak bahis oyuncusunun sürekli olarak bir sitede kalmasını hedefleyen sitelerin yaptıkları bu özel uygulama ile sizde avantajlı duruma geçebiliyorsunuz. 2025 yılı yeni deneme bonusu veren canlı bahis siteleri Pinnacle, Betlesene, Betingo, Benimbahis, Süperbahis olarak sıralanabilir. Bahis sitelerinde yeni bahis kullanıcılarına verilen bu bonuslar ilk olarak kullanıcının üyelik kaydının aktif edilmesiyle kullanıcının hesabına tanımlanıyor. Kimi zaman bu bonuslar kullanıcı yatırım yaptığı halde devreye girmemektedir.

Deneme bonusu veren siteler, kullanıcıya ücretsiz bahis yapma imkanı tanıyan platformlardır. İşte 2025’te en iyi deneme bonusu sunan siteler:

Yatırımsız deneme bonusu fırsatları için hemen üye olun!

Bonuslarınız siteye yatırım yaptığınız halde aktif durumda değilse bu deneme bonuslarınızı yine ilgili sitenin canlı destek bölümünden talep edebiliyorsunuz. Deneme bonuslarınızı kullanarak kolaylıkla tüm oyunları deneyimleme ve ilgili sitenin canlı bahis panelini de öğrenme fırsatı bulabiliyorsunuz. Deneme bonusu verilen siteler bu anlamda bahis severlerin yüzünü güldürmekte ve kazanç sağlamalarına olanak vermektedir.

Deneme bonusu veren siteler yada farklı söylemle kullanıcılarına hoş geldin bonusu veren siteler genel olarak diğer oyun sitelerinden avantajlıdır. Zira deneme bonusu veren sitelerin kayıtlı kullanıcı sayıları bu özelliğinden dolayı diğer sitelere oranla fazla olacaktır. Deneme bonuslarının kullanıcılara verilme amacı da zaten yeni sitelerin kayıtlı kullanıcı sayısını arttırmak istemesidir. Deneme bonusu veren siteler günümüzde oldukça popüler olan ve sıklıkla tercih edilen bahis platformlarıdır. 2024 yılından olduğu gibi 2025 yılında da deneme bonusu veren siteler diğer oyun platformlarına kıyasla hep bir adım önde olacaktır.

Yukarıda sıraladığımız deneme bonusu veren siteler üzerinden üyelik oluşturmanız halinde belirtilen rakamlarda deneme bonusu sahibi olabiliyorsunuz. Bahis sitelerine tutkunluğunuz var ise ve eğlenerek para kazanmak istiyorsanız mutlak surette kayıt oluşturmalısınız.

Deneme Bonusu Veren Bahis Siteleri 2025

Deneme bonusu veren bahis siteleri diğer oyun platformlarına göre daha popüler olan sitelerdir. 2025 yılı Ocak ayı içinde tıpkı diğer yıllarda olduğu gibi canlı bahis yapılmasına imkan tanıyan siteler kullanıcılarının daha fazla kazanmasını sağlamıştır. İşte bahis kullanıcılarının bir bahis sitesinde bekledikleri daha fazla kazanç kapısını deneme bonusu veren sitelerde görebiliyorsunuz. Canlı bahisler her zaman bahis kullanıcılarına yüksek oranlar sundukları için bahis tutkunları tarafından tercih edilmektedir.

Deneme bonusları canlı casino sitelerinde kullanıcılara verilmektedir. Casino sitelerinde yer alan oyunlar ve eğlenceli slotlar her daim bahis tutkunlarının severek oynadığı oyunlardır. Bu nedenledir ki bahis tutkunları için bu oyunların bahis oranları bir hayli yüksek tutulur. Online casino siteleri hem zengin oyun çeşitliliği ile hem de aynı zamanda güvenli bahis yapılmasına olanak vermesi ile tercih edilir. Bahis tutkunları canlı casino sitelerinde bahis yaparken aynı zamanda kendilerini adeta gerçek bir kumarhane de gibi hissedebiliyor. Bu nedenledir ki bu casino oyunlarına bahis yapmak kullanıcılar için farklı bir tutkudur.

Günümüzde özellikle yaşanan pandemi sonrasında kumarhanelere gidemeyen veyahut ülke dışına çıkmak istemeyen kişiler bilgisayar üzerinden bu sitelere giriş yaparak eğlenmenin ayrıcalığını yaşamaktadır. Canlı Casino sitelerine giriş yaparak siteyi tanıyabilir ve üyelik oluşturarak ta deneme bonusu kazanabiliyorsunuz. Kazanılan deneme bonuslarınızı hiçbir şekilde çevrim şartı olmadan rahatlıkla tüm oyunlarda kullanabilir ve şans kapılarınızı aralayabilirsiniz. Deneme bonuslarınız ile oyunlara katılım sağladığınızda ayrıca oyunlara yatırım yapmanıza gerek kalmaz. Bu deneme bonusları sitenin sizlere sunduğu artı bir ayrıcalıktır.

Casino Siteleri

Deneme bonusu veren online oyun siteleri arasında popüler olan siteler hiç kuşkusuz ki online Casino siteleridir. Bu sitelere gerek dizüstü gerekse mobil giriş yaparak cep telefonlarınızdan kolaylıkla erişim sağlayabiliyorsunuz. Genellikle bahis sitelerinde belirli bir giriş adresi bulunur ve bu adres kimi zamanlarda birtakım sıkıntılara maruz kalarak erişim sorunu yaşanabilir. Bu durum iyi bir bahis kullanıcısı tarafından sorun edilmemekte ve hatta bu gibi durumlar normal algılanmaktadır.

Deneme bonusu veren casino bahis siteleri listesi 2025:

Dolayısıyla bahis sitesi seçimi yapmak istediğinizde de istediğiniz sitenin lisans belgesi olup olmamasına ve mobil giriş imkanının olup olmamasına da ayrıca özen göstermelisiniz. Bahis sitelerinde özellikle aranan kriterler son dönemlerde bunlar olup, eğer ki yüksek bahis oranları ve deneme bonusları istiyorsanız da bu detayları da dikkatli araştırmalısınız. Deneme bonusu veren sitelerde iki seçenek kullanıcıya sunuluyor. Bu seçenekler daha sıklıkla verilen deneme bonusunun kullanım şekli olarak karşımıza çıkıyor.

Deneme Bonusu Veren Siteler 2025

Deneme bonusu veren siteler ve online casino oyunları nedir bu oyunlar nasıl güvenli şekilde sitelerde oynanabiliyor gibi sorular online bahis bloglarında yer alabiliyor. Bu içeriğimizde nasıl güvenli online bahis yapılabilir bu konuya değineceğiz. İlk olarak online casino’nun ne olduğuna dair basit bir tanımlama yapmamız gerekirse, geçmiş yıllarda var olan kumarhanelerin online bilgisayar üzerinden oyunlara erişim sağlanabildiği sitelerdir diyebiliriz. İşte bu sitelerde tıpkı kumarhanelerde olduğu gibi gerçek krupiyerler ve online popüler olan rulet ve poker gibi casino oyunlarına bahis yapabiliyorsunuz.

Deneme bonusları da bu casino sitelerine üye olmanız halinde hesabınıza kısa zaman sonra tanımlanıyor. Bu bonuslar her daim site üzerinde yer alan oyunları daha sağlıklı oynamanıza ve oyunların kurallarını öğrenebilmeniz için yeterli deneyime sahip olmanıza zemin oluşturuyor. Günümüzde bahis sektöründe çok fazla sayıda casino sitesi yer alır. Bu siteler arasında seçim yapmak kolay olmamakla birlikte belirli kriterler ele alındığı zaman çok ta zor değildir. İlk olarak bahis platformunun lisans belgesi ve canlı destek biriminin de 7 gün 24 saat aktif olması sitenin güvenli platform olduğuna dair yeterli nedenlerdir.

Online casino nasıl oynanır sorularınıza ilişkin olarak ta şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, Online Casino sitelerine kayıt olarak siteye giriş yapabiliyorsunuz. Burada yer alan canlı destek paneli veyahut sitenin forum sayfalarına da giriş yapabilir ve siteye daha kolay adapte olabiliyorsunuz. Forum sayfalarından kolaylıkla sitenin canlı destek bölümü, oyunların kuralları ve kazanma stratejileri, ödeme kanalları gibi çok farklı konularda dahi yeterli bilgiler bulabiliyorsunuz.

donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdirtilmit bonusturt vertert sirtlertdirtilmit bonusturt vertert sirtlert donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir betmabet giriş bahiskral giriş onwin giriş grandpashabet giriş madridbet giriş meritking giriş casibom giriş kralbet giriş diyarbet giriş enbet giriş pusulabet giriş betebet giriş jojobet giriş ilbet giriş basaribet giriş avvabet giriş vdcasino giriş matadorbet giriş fixbet giriş mobilbahis giriş ikimisli giriş oslobet giriş kolaybet giriş bahisal giriş bekabet giriş ligobet giriş donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donomo bonoso voron sotolor donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir cinli qæsino sitoleri donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalirdonema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir donema bonisa virun sitalir caysyno siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr caysyno siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr cayisiynoy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr caysyno siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr cayisiynoy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr baygihsy boynuystu cayisiynoy siyteyleyr cayisiynoy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr dutulca boneci vortin sortlir deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r bayhiy siyteyleyr bayhiy siyteyleyr c4sIn0 s1t3L3r1 c4sIn0 s1t3L3r1 deyneytmey boynuystu bayhiy siyteyleyr d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r deyneytmey boynuystu caysyno siyteyleyr d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr d3n3me b0nusu v3r3n s1t3l3r gorond poshobot goros pirimisyin binisi virin sitilir deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr deyneytmey boynuystu veyreyn siyteyleyr caysyno siyteyleyr