Fethiye Ticaret Odası Meclis Üyesi Ramazan Gümüşhan, pandemi nedeniyle insanların villa tatiline yönelmesi sonrası dağa taşa villa ve bungalov yapılmaya başlandığını belirtti. Covid-19 pandemisi nedeniyle izole tatile olan talebin artmasının, villa ve bungalov inşaatında patlama yaşanmasına neden olduğu belirtiliyor. Konuyla ilgili bir yazı kaleme alan Fethiye Ticaret Odası Meclis Üyesi Ramazan Gümüşhan, işin çığırından çıkmaya başladığını belirterek, yasadışı konaklamaya ve vergi kaybına dikkat çekti.
Gümüşhan’ın konuyla ilgili yazısı şöyle: Covid-19 hayatımıza girdiği günden bu yana bizlerin hayatını öylesine değiştirdi ki neredeyse hepimiz “Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” demeye başladık, demenin de ötesinde inanır olduk. Ne zaman birkaç kişi bir araya gelsek iki kelamdan sonra konuşulan konular; Uzaktan eğitim yüz yüzeden daha güvenliymiş, kalıcı mı olsa acaba? Alışveriş için mağaza mağaza gezmektense online ticaret daha pratikmiş. Sabahın köründe işe gitmek ne de sıkıcıydı, uzaktan iş yapmak, pijamalarla zoom üzerinden toplantılar ohh nede güzel oldu diye konuştuktan sonra iş dönüp dolaşıp ekonomiye geliyor. Derin bir iç çektikten sonra düşük ses tonu ile “Abi ne olacak bu işler?” sorusuna herkes karşısındakinden, mucizevi bir cevap bekler oldu. Oysa bu sorunun cevabı çok net ve basit. Herkesin bildiği şekli ile “Zor dönemden geçtiğimiz şu günlerde herkesin ve her kesimin işi zor, Allah yardımcımız olsun.”
Düşünsenize, en küçüğü dahi milyon dolarlık olan işletmeler bir yıldır ya açılmadı ya da kısmi hizmet vermek durumunda kaldı. Hal böyle iken birde pandeminin etkisi ile konukların da tatil trendleri evrim geçirip oteller “OUT”, apart villa ve konutlar “IN” olunca hepten dertlenir olduk.
Öyle ki, pandemi ile birlikte özellikle sahil kenarındaki il, ilçe ve beldeler aşırı rağbet gördü. Buralarda yaşayan kişiler, oluşan taleplerin de etkisi ile ellerinde bulunan ikinci konut, daire ve villalarını yıllık kiraya vermeyip günlük, haftalık ve aylık kiraya vermeye başlayarak bir nevi “otelcilik” oynamaya başladılar. Hatta bazı cevval girişimci arkadaşlar eş, dost ve akrabaların evlerini de kiralayıp yaptırdığı “vs.villakiralama.com” tarzı web siteleri ile online olarak bu işi organize bir şekilde yapmaya başladılar ki hepsini yürekten kutluyorum. İşi Fethiye özeline indirgediğimiz zaman şunu belirtmeliyim; iş çığırından çıkmaya başladı dersem sanırım yanlış olmayacaktır. Zira bu kazancın cazibesi ile kıyı köşede arazisi bulunan hatırı sayılır oranda müteşebbis, dağı taşı bungalov, villa yapmak için şantiyeye döndürdü. Elbette bu inşaatların legal olduğunu düşünerek, bol kazançlar dilerim. Lakin hızını alamayan bazı müteşebbisler orman ve kamu arazilerini de işgal etmeye başladıkları yerel ve ulusal basında yer almaya başladı. Umarım yetkililer bir an önce harekete geçerek bu tahribata imkan vermezler.
Fethiye Ticaret ve Sanayi odası tarafından aralık ayı içerisinde online olarak konaklama sektörü ile yaptığı toplantıda üyeler tarafından gündeme getirilen yegane sorunlardan bir tanesi de kayıt dışı konaklama hizmeti veren işletmeler durumuydu.
Baştan belirtmek isterim ki bu konsepteki ürünlere karşı değiliz, tam tersi konaklama sektörünün bir unsuru olarak görülüp, otellerden istenen şart ve kriterler çerçevesinde eksiklerin giderilerek ürün çeşitliliği olarak sektöre kazandırılması gerekmektedir.
Oysa hali hazırda hakkaniyetli olmayan bir durum söz konusu. Günümüzde bir otelle, konut ruhsatı alarak inşa edilip fiiliyatta Apart-Rezidans olup, 2 katçı 1 bekçi istihdamı ile vergi dairesine kayıt, kimlik bildirim sistemine dahil olmanın ötesinde yükümlülüğü olamayan bir yer nasıl rekabet edebilir? Yangın ve güvenlik önlemleri var mı? Hijyen önlemleri yeterli mi? En önemlisi burası konaklama hizmeti vermek için ilgili belediyeden ruhsatlandırılmış mı? Kimlik bildirimi tam yapılıyor mu?Gelirleri kayıt altına alınabiliyor mu? Örneğin, Fethiye bölgesinde yaşayan hatırı sayılır orandaki yabancı konuklarımız sahip oldukları villaların kiraya vererek gelir elde ederken tahsilatlarını yurt dışında yaptıkları için vergilendirlemediği gibi ülkemiz de döviz kaybı yaşamaktadır.
Fethiye bölgesinde 55 Bin kayıtlı yatağın karşısında net bir kaydı olmamakla birlikte 12-16 bin civarında kayıt dışı yatağın turizme hizmet veriyor olması bu durumun rehabilite edilmesi gerektiğinin bir göstergesi değil midir? Burada yasal bir boşluğun olduğu kesin. Bu durumun göz ardı edilmesi halinde uzun vadede ciddi sorunlar yaşayacağımız unutulmamalıdır. Düşünsenize, normalde konut olan komşu daireye her gün kim olduğunu bilmediğiniz kişiler girip çıkarken kendinizi ne kadar güvende hissedebilirsiniz?
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yapmayı düşündüğü fakat pandemi nedeniyle sekteye uğrayan, belediye belgeli tüm konaklama tesislerini bakanlık bünyesine geçirme çalışması yaparken apart, villa ve bungalov tarzı işletmeleride çalışma kapsamına almaları, konut ve daire olarak ruhsatlandırılmış yerlerle, otellerden istenen şart ve yönetmelikleri yerine getiremeyen yerlerin konaklama faaliyetine müsaade edilmemelidir. Umarım bu çalışma gecikmeden hayata geçer.
Ülkemizin bacasız sanayisi olan turizmde, sektör yasasının getirilmesiyle ve 2634 sayılı kanunu teşvik kanunun işlevsel hale getirilmesiyle daha kaliteli ve katma değeri yüksek ürünleri ortaya koycağından hiç kimsenin şüphesi olmamalı. Şimdilerde sektörün birincil önceliği pandemi sürecini hasarsız atlatıp, 2021 yılının ikinci yarısı ile birlikte toparlanmayı ümit ediyor.