Dünyada soyu tükenmekte olan canlılar listesinde yer alan ve koruma altında olan Caretta Caretta deniz kaplumbağaları Çalış Plajında yuvalara yumurta bırakmaya başladı.
Yuvalara yumurta bırakan deniz kaplumbağaları, yumurtalarını bıraktıktan sonra tekrar denize açılıyor.
Muğla bölgesinde sadece Dalyan ve Fethiye’nin Çalış, Yanık, Akgöl sahillerine yumurta bırakan Caretta Caretta deniz kaplumbağalarının korunması ve tedavisi için kurulan Dalyan – İztuzu Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Müdür Yardımcısı Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Eyüp Başkale, 15 Mayıs’tan itibaren caretta carettaların yaşam alanları olan 8 kilometrelik sahilde koruma çalışmalarına hız verdi.
6 gönüllü ve bir ekip proje asistanıyla caretta carettaların yuvalama alanlarını koruma altına alan DEKAMER Müdür Yardımcısı Başkale, son yıllarda yuvalama alanlarının arttığına dikkat çekti.
Başkale; “1989 yılında başlayan koruma çalışmalarımız Fethiye kumsallarında cevap vermeye başladı ve yuva sayımızda artış oldu. Şuan sezonun başlangıç kısmındayız bizim yuvalama dönemimiz devam ediyor. Ortalama Ağustos ayının başlarına kadar yuvalama dönemi devam edecek. Şuanda burada 25 tane yuvamız var. Önceki sene 160, geçen yıl 112 civarında yuva vardı. Bu yılda bu şekilde giderse 100’ün üzerinde bir yuvaya sahip olacağız. Tabi bu iyi bir rakam ama 8 kilometrelik bir sahilden bahsediyoruz. Bizim bunu Dalyanla kıyaslamamız mümkün değil. Dalyan’da geçen sene yaklaşık 600 yuva vardı. Ölçümlerde kilometre başına 100’e yakın yuva olan bir bölge ile 10-20 yuva sayısı olan bir bölgeden bahsediyoruz. Dalyan’ın avantajı çok fazla. Geceleri kesinlikle insanların girişi yasak, her türlü koruma önlemleri alınmış. Fethiye’de ise sahili insanlarla kullanmak zorundayız. Bu da hem bizleri, hem kaplumbağaları yoruyor” diye konuştu.
Geceleri Çalış Plajı’nda ateş yakılması, gürültünün fazla olması, şezlongların yerleşimi gibi nedenlerin kaplumbağaların alanlarını tehdit ettiğinin altınız çizen Başkale; “Çalış bölgesi turist akınının en yoğun olduğu bölgelerden bir tanesi. Biz burada direk insanlarla mücadele ediyoruz. Gece insanların sahile gelmesi, şezlongların yerleşimi bizi en çok zorlayan sebeplerden bazıları. Yakın bir zamanda köpeğin yuvaya saldırması köpeklerin varlığı ile kaplumbağaların yuvaları tezat bir ilişkiye girmeye başladı” dedi.
Vatandaşların bilinçlenmeleri için özel çalışmaları olduğunu belirten Başkale, her girişe yuvala sahili olduğunu belirten tabela koyduklarını söyledi. Ayrıca Çalış plajının orta kısmında bilgilendirme ofisi kurduklarını ifade eden Başkale şöyle konuştu: “Bilgilendirme ofisi akşam 20.00’dan 24.00’a kadar her gece bilgilendirme yapılıyor. Burada gerekli broşürleri ücretsiz olarak alabiliyorlar ve istedikleri soruyu sorabiliyorlar. Her bir restoran ve otel ile görüşerek onların müşterilerine kısa seminer yapabilir miyiz diye görüş aldık. Çoğu olumlu yanıt verdi. Bu sene otellerde ve restoranlarda gönüllü olarak birebir uygulamaya başlayacağız.”
15 yıllık veriler incelendiğinde son 5 yılda ölü kaplumbağa artışı söz konusu olduğunu vurgulayan Başkale, DEKAMER olarak ölüm sebeplerini araştırdıklarını kaydetti. Caretta carettalara otopsi yaparak da asıl ölüm sebeplerinin derinlemesine incelediklerini ifade eden Başkale, ölümlerin çoğunluğunun insan kaynaklı bot çarpması, balıkçılık faaliyetleri gibi nedenler olduğunun altını çizdi. Başkale bu tür ölüm nedenleriyle bire bir ilgilendiklerini belirterek; “Bunlarla birebir uğraşmaya çalışıyoruz. Sağolsun Fethiye halkı da bizi tanıdığı için her hangi bir yaralı kaplumbağa gördükleri zaman bize ihbarda bulunuyorlar ve biz elimizden geldiği en kısa sürede buraya ulaşmaya çalışıyoruz. Sadece kaç tane kaplumbağa öldü şeklinde bakmaktan ziyade bilimsel olarak yaklaşıyoruz. Özellikle Akdeniz’de 5 deniz kaplumbağası türünden bahsediliyor. Bunlardan 2 tanesi Türkiye kumsalına yuva yapan kaplumbağa. Biri yeşil deniz kaplumbağası diğeri de caretta caretta. Bu otopsiden elde ettiğimiz sonuçlar özellikle yeşil deniz kaplumbağalarının buraya beslenmek amacıyla geldiğini gösteriyor. Bu da Fethiye kumsalları sadece carettaların yeri değil aynı yeşil deniz kaplumbağalarının da beslenme alanı” şeklinde konuştu.