Fethiye’de somut olmayan kültürel miras (SOCUM) adı altında kaybolmaya yüz tutmuş “delbek geleneği” unutulmaması için her alanda çalışmalar sürüyor.
Fethiye’de geçtiğimiz yıllarda kaybolmaya yüz tutmuş Üzümlü Dastarı’nın unutulmaması için Halkbilim Araştırmacısı Gamzegül Çürük’ün ‘’Yeşil üzümlü beldesinde geleneksel dastar dokumacılığı’’ adlı makalesi Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi’nde yer almıştı. Somut olmayan kültürel miras (SOCUM) adı altında Fethiye’nin kaybolmaya yüz tutan geleneklerini de ele alan Halkbilim Araştırmacısı Gamzegül Çürük “Delbek Geleneği” konusu hakkında bir makale yayımladı.
Fethiye Günlükbaşı Mahallesi’ndeki delbek geleneğinin kaybolmaması için araştırma yapan Halkbilim araştırmacısı Gamzegül Çürük, araştırmalarını makale haline getirdi. Delbek geleneğini geçmişten günümüze hikayesini yazan Çürük, bu kültürün kaybolmasının nedenlerini de ortaya koydu. Gamzegül Çürük, “Somut olmayan kültürel miras (SOCUM) adı altında Fethiye’nin kaybolmaya yüz tutan geleneklerini ele aldığım makalelerimde “Dastar Dokumacılığı ” ardından “DELBEK GELENEĞİ” konusunu ele aldım. Halkbilimci önce kendi evinin önünü süpürmelidir düşüncesi ile doğduğum yer yani güzel Fethiye’miz adına uluslararası dergilerde kültürümüzü tanıtmayı ve kültürel belleğimizi tazelemeyi amaçlıyorum” dedi.
Bir zamanlar Fethiye düğünlerinin vazgeçilmezi olan delbek geleneğinin teknolojinin ilerlemesiyle beraber unutulma tehlikesiyle karşı karşıya geldiğine dikkati çeken Çürük, “Teknoloji insanlığa birçok olumlu katkı sağlamıştır. Fakat bir o kadar da olumsuzluğu beraberinde getiren günümüz teknolojisi, eski değerleri, gelenekleri unutmamızı hızlandırmıştır. Gelişen ve değişen dünyada eskiye sahip çıkan insan sayısı giderek azalmakta ve yıllardır yaşatılan değerlerimizin büyük bir kısmı hızla yok olmaktadır. Yok olma sürecine giren en eski geleneklerimizden birisi de delbektir. Delbek ve delbeği çalan kadınlar giderek azalmakta ve düğünlerde görmeye alışık olduğumuz bu gelenek artık unutulmaktadır. Eskiye göre artık rağbet görmeyen delbek, bir zamanlar Fethiye düğünlerinin vazgeçilmezi iken şimdi ise unutulan eski bir gelenek olarak tarih sayfalarında yer etmektedir. Şamanizm’e kadar kökleri uzanan delbek eskiden büyü bozmak, nazar çıkarmak için kullanılan dinsel bir araç iken şimdi eğlencelerin ve düğünlerin bir parçası olmuştur. Bu çalışmada delbeğin nasıl bir saz olduğu ve Şamanizm’e kadar olan tarihinden söz edilmektedir. Delbek geleneğinin mevcut durumundan ve Fethiye Günlükbaşı Mahallesindeki delbekçi kadınlara yer verilmiştir” ifadelerine yer verdi.
Makale büyük beğeni toplarken, Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi Milli Folklor’da (The Journal of Academic Social Science Studies) yer aldı.